Κυριακή της Πεντηκοστής

Πνοῇ βιαίᾳ γλωσσοπυρσεύτως νέμει,Χριστὸς τὸ θεῖον Πνεῦμα τοῖς Ἀποστόλοις.Ἐκκέχυται μεγάλω ἑνὶ ἤματι Πνεῦμ' ἁλιεῦσι.

…καταπέμψας αὐτοῖς τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον, καὶ δι᾿ αὐτῶν τὴν οἰκουμένην σαγηνεύσας,

Φιλάνθρωπε, δόξα σοι.

Την Κυριακή της Πεντηκοστής τιμάται η επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος στους Αποστόλους. Σε ανάμνηση του γεγονότος αυτού, κάθε χρόνο, εορτάζουμε με ιδιαίτερη λαμπρότητα την γενέθλια ημέρα της Εκκλησίας, μια ημέρα πριν την εορτή του Αγίου Πνεύματος.

Η Εκκλησία μας μετά την Πασχάλια περίοδο εορτάζει την Πεντηκοστή. Το Άγιο Πνεύμα είναι το κέντρο της εορτής ως η δύναμη που συγκροτεί την όλη Εκκλησία.

Η Εκκλησία είναι Θεανθρώπινος οργανισμός που έχει την απαρχή του στη βούληση τους Τριαδικού Θεού, και εκτείνεται στην αιωνιότητα. Κεφαλή της Εκκλησίας είναι ο Χριστός.

Μέλη του σώματος της εκκλησίας είναι όλοι οι πιστοί βαπτισμένοι χριστιανοί, "εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος" Κεφαλή της Εκκλησίας είναι ο Χριστός.

Μέλη του σώματος της εκκλησίας είναι όλοι οι πιστοί βαπτισμένοι χριστιανοί, "εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος" σε οποιοδήποτε κοινωνικό, πολιτιστικό, πολιτικό φορέα ανήκουν ή ενεργοποιούνται ως πολίτες, χωρίς κάποια αυτοπροσδιοριστική η ετεροπροσδιοριστική διάκριση γνησιότητας μεταξύ τους.

Ο Χριστός είναι η αλήθεια. Το Πανάγιο Πνεύμα το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδας φωτίζει και χαριτώνει τον άνθρωπο να γνωρίσει τον αποκεκαλυμμένο Θεό.

Τώρα γνωρίζουν ποια είναι η προοπτική της καινής, δηλ. της καινούργιας, ζωής εν Χριστώ, και πού πρέπει να οδηγήσουν το λαό, γι’ αυτό και οι πρώτοι που βαπτίστηκαν, οδηγούνται στο Δείπνο της Ζωής, στη Θεία Ευχαριστία, όπου στο εξής, μέσα στους αιώνες, θα βρίσκεται συνηγμένη η Εκκλησία ως σώμα Χριστού, θα τρέφεται με το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου και θα συμμετέχει έτσι στην αιώνια ζωή, στο δείπνο της Βασιλείας του Θεού.

Με την Πεντηκοστή δεν γεννήθηκε η Εκκλησία ως απλός θεσμός ή ως φιλανθρωπικός οργανισμός, αλλά ως συνεχής παρουσία της χάριτος του Αγίου Πνεύματος στον κόσμο.

Γι’ αυτό η σημερινή εορτή δεν είναι ένα γεγονός που συνέβη μια φορά κάποτε, αλλά είναι η ζωή της Εκκλησίας, ως αδιάκοπη κοινωνία του Αγίου Πνεύματος.

Οντολογικό βίωμα για το Χριστιανό η μετοχή του στην αγιότητα μέσω της συμμετοχής του στη Θεία Λειτουργία. Καλείται με συνείδηση να μετέχει στα Άγια, δηλαδή τα Άχραντα Μυστήρια που είναι για τους αγίους, δηλαδή τους πιστούς.

Η τεράστια σημασία της εν λόγω ημέρας έγκειται ακριβώς στο γεγονός ότι σηματοδότησε την υπόσχεση της εκπλήρωσης του Κυρίου για σωτηρία, την οποία είχε ήδη προαναγγείλει ο προφήτης Ιωήλ, τουλάχιστον πεντακόσια χρόνια πριν από τη γέννηση του Χριστού: “Αυτό θα συμβεί στις έσχατες ημέρες, λέει ο Θεός, θα χαρίσω πλουσιοπάροχα το Πνεύμα μου σε κάθε άνθρωπο…όποιος τότε επικαλεστεί το όνομα του Κυρίου, θα σωθεί.» (Πράξεις 2:20-21; πρβλ. Ιωήλ 2:28-32).

Συνεπώς, η Πεντηκοστή σήμαινε την τελική επιβεβαίωση της νίκης του Χριστού και της μόνιμης παρουσίας Του ανάμεσα στο λαό Του (πρβλ. Κατά Ιωάννην 14:18· Κατά Ματθαίον 28:20) διά του Πνεύματος του Θεού, το οποίο έχει ως αποστολή την μετάδοση της ένδοξης Βασιλείας του Κυρίου.

Κατά την Πεντηκοστή εορτάζεται επίσης η μόνιμη έκχυση και ενοίκηση του Αγίου Πνεύματος επί της Εκκλησίας με αποτέλεσμα τον «καθαγιασμό» και την «δράση» της. Με τις εν λόγω λέξεις εννοείται απλώς η έκχυση της θείας και ανεξάντλητης χάρης του «Πνεύματος της αληθείας» επί της Εκκλησίας –δηλαδή, το χάρισμα της κοινωνίας– το οποίο της παρέχει τη δυνατότητα για τη διάδοση του μηνύματος του Ευαγγελίου και για την εκπλήρωση της αποστολής της συμφιλίωσης, την οποία ξεκίνησε ήδη ο Χριστός όταν βρισκόταν στη γη.

Ο ενοποιητικός ρόλος του Αγίου Πνεύματος αναδεικνύεται με σαφήνεια στο Κοντάκιο της ακολουθίας του Όρθρου: «Ὅτε καταβὰς τὰς γλώσσας συνέχεε, διεμέριζεν ἔθνη ὁ Ὕψιστος· ὅτε τοῦ πυρὸς τὰς γλώσσας διένειμεν, εἰς ἑνότητα πάντας ἐκάλεσε, καὶ συμφώνως δοξάζομεν τὸ πανάγιον Πνεῦμα.»

Τα χαρίσματα του αγίου Πνεύματος τα λαμβάνει ο άνθρωπος με την είσοδό του στην Εκκλησία, μέσω των Μυστηρίων του Αγίου Βαπτίσματος και του Αγίου Χρίσματος.

Στον άνθρωπο με τον καθημερινό του αγώνα εναπόκειται η πορεία προς την ένωση με τον Πανάγιο Τριαδικό Θεό. Προς το σκοπό αυτό, χρειάζεται να ενεργοποιήσει τα χαρίσματα και να τα πολλαπλασιάσει με πλήρη συνείδηση των προσωπικών του επιλογών.

Επιπλέον, το Άγιο Πνεύμα δεν μας οδηγεί μόνο στην πληρότητα της αλήθειας του Θεού, αλλά εξασφαλίζει και την κοινωνία μας με τον Χριστό.

Ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης (4ος αιώνας) γράφει ότι ο Χριστός «λάμπει μέσα στις ψυχές μας διά μέσου του Αγίου Πνεύματος, γιατί είναι αδύνατο να θεωρηθεί διαφορετικά ο Κύριος Ιησούς, παρά μόνο με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος» (Κατά Ευνομίου 1.530-32).

Κατά συνέπεια, το Άγιο Πνεύμα είναι που μας δείχνει και φωτίζει την πορεία μας μέσα στην Εκκλησία προς τον Χριστό, ανοίγοντας μας τον δρόμο για να συναντήσουμε τον Χριστό και να ζήσουμε μαζί Του.

Είναι αυτό που μας ενώνει με τον Χριστό και μεταξύ μας ως «Πνεύμα κοινωνίας» (Β΄ Κορινθίους 13:13), ούτως ώστε να είμαστε ενωμένοι γεμάτοι χαρά και με απλότητα στην καρδιά (Πράξεις 2:46).  

Στην Εκκλησία, μετά τον Όρθρο και τη Θεία Λειτουργία, Της Πεντηκοστής, τελείται αμέσως και ο Εσπερινός της Γονυκλισίας.

Στο Άγιο Πνεύμα είναι αφιερωμένη ολόκληρη η εβδομάδα που ακολουθεί. Μάλιστα η αυριανή ημέρα λέγεται Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος.

Και όλη η εβδομάδα είναι καταλύσιμη, δηλ. επιτρέπονται όλες τις ημέρες όλες οι τροφές. Ακόμη μια φορά η Εκκλησία μάς διδάσκει ότι η νηστεία δεν είναι αυτοσκοπός αλλά τρόπος ασκήσεως.

Γράφει, ο Αρχιμ. του Οικουμενικού Θρόνου π. Μελχισεδέκ Αμπελικάκης, Εφημέριος Στερνών

Πηγή: romfea.gr